woensdag 11 mei 2011

Filosofisch intermezzo - De zin van het leven - Memento Mori

De zin van het leven - als er één thema is waar ieder mens ooit in zijn/haar leven op stuit dan is het deze vraag des levens. Al jaren vraag ik mij af wat de zin van het leven is, wat de zin van mijn leven is. Misschien zal ik wel nooit een antwoord vinden op deze vraag, maar wat ik wel heb geleerd is memento mori - de vergankelijkheid van het leven

Zonder de dood zal er geen leven zijn, want van leven ga je dood. Dat maakt een concept als onsterfelijkheid een non-existentiële substantie, want iets dat leeft zal altijd dood moeten gaan anders heeft het in de eerste instantie nooit geleefd.
Hoe anders is het met eeuwigheid. Het heeft altijd bestaan en het zal altijd bestaan. Planeten, sterren, al dat leeft is vergankelijk en gaat dood. Maar de bouwstenen van het leven, de deeltjes waaruit alles bestaat zullen voor eeuwig blijven bestaan. Eigenlijk is het een bizar concept, want hoe kunnen wij weten dat atomen, elektronen, quarks en fotonen voor altijd zullen bestaan? Kan er dan wel een concept bestaan als eeuwigheid?
Het is een axioma om te stellen dat het heelal zoals dat nu is voor eeuwig zal bestaan. Hoe bijzonder is het wel niet dat zich een manifestatie heeft ontwikkeld genaamd leven. Je zou bijna gaan denken aan een hogere macht, ware het niet dat er onderhand hele interessante theoriën bestaan voor wat betreft het ontstaan van leven.

De zin van het leven - eigenlijk bestaat er geen eenduidig antwoord hierop. Voor mijn katjes is het al voldoende om elke dag te slapen, eten, jagen, spelen. Voor ons mensen is dat niet voldoende, nee wij moeten onszelf vermaken, wij moeten vooruit komen in het leven. Hoewel dit volgens mij eerder een ziekte is van de hedendaagse maatschappij en de consensus zoals deze wordt voortgebracht door het gedachtengoed dat wij hebben geërfd van onze voorvaderen. Ik denk dat wij als mensheid ooit op een punt van verzadiging gaan komen. Sterker nog, ik denk dat wij dit wellicht zullen meemaken in de huidige generatie!
De signalen zijn langzaam maar zeker zichtbaar aan het worden. Ten eerste is zo'n beetje de hele westerse wereld geldziek aan het worden, als het al niet geldziek was. Geluk? Nee hoor, geld eerst, daarna pas komt geluk erachter aan hobbelen! Ik sta soms versteld over de waardering van geld in onze maatschappij en tot overmaat van ramp werk ik net zo hard aan mee als mijn medemens. Conclusie: wij zijn elkaar geldziek aan het maken door constant de consensus te leggen op het materialisme i.p.v. na te denken over de diepere betekenis van dingen en hieraan waarde hechten.
Ten tweede beginnen langzaam maar zeker de verschillen tussen mensen grotere proporties aan te nemen. De afgelopen eeuwen heeft de mensheid een gigantische groei meegemaakt. Waar het vroeger landen waren die oorlog gingen voeren, komt het in de hedendaagse wereld steeds vaker tot conflict tussen andersdenkende mensen. Hoe meer mensen, hoe meer verschillen. Een evenredige hoeveelheid verminderde tolerantie t.o.v. deze verschillen zal onvermijdelijk leiden tot conflicten. Zelfs in ons ooit zo mooie landje zijn deze conflicten zich langzaam maar zeker aan het manifesteren in de maatschappij door de tunnelvisie die wij mensen hanteren.

Misschien denk ik nu wel heel zwartgallig, maar ik ben blij dat er een einde komt aan het leven. Waarvoor moet je anders leven? Natuurlijk moet ieder mens een eigen pad vormen in het leven, maar dat gebeurd niet eerder voordat een mens bewust wordt van het concept van memento mori - de vergankelijkheid van het leven. Dat maakt een kind onschuldig, een kind zal niet begrijpen dat het leven ooit ophoudt. En zelfs als een kind voor het eerst met de dood in aanraking komt zal het niet de bewuste ervaring zijn die het later in het leven meekrijgt op het moment dat het een eigen pad des levens gaat vormen.
Het is dankzij memento mori dat wij gewaar worden van de beperkingen van het leven. Zou memento mori dan niet tegelijk de zin kunnen zijn van het leven? Is het niet de realisatie dat wij ooit doodgaan de reden dat wij willen leven?

Dat, mijn lezer, is aan jou om te beantwoorden.
Ik wens je een hele fijne avond toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten