Ik vraag mij af, lijkt het zo, of is de samenleving het laatste decennium steeds intolleranter geworden? Hiermee doel ik natuurlijk niet op het soort intollerenatie t.o.v. asociaal gedrag. Ieder individu krijgt vanuit diens opvoeding een bepaald gedrag aangeleerd en een fundamenteel onderdeel in de omgang met andere mensen is die van normen en waarden.
Nu valt er natuurlijk vanaf dit punt het één en ander te zeggen over dit concept, hierbij doel ik op culturele verschillen die een onoverkoomlijk effect teweegbrengen op de ontwikkeling van de normen en waarden van het individu, maar dit is al uitgebreid behandeld in andere blog, waarvan een filosofisch intermezzo over het fenomeen van cultuur tot heden het meest volledige persoonlijk onderzoekje is in het kader van dit thema.
Laten we eerst eens kijken naar onze hedendaagse samenleving. Ik durf niet te stellen dat het altijd zo is geweest, gezien het feit dat mijn referentiekader vrij beperkt is, omdat ik vroeger nooit zo vaak naar het nieuws keek of kranten las. Maar ik heb het idee dat onze samenleving veel emotioneler is geworden. Wij handelen tegenwoordig veel meer uit onze emoties en alle onderliggende danwel verbonden psychologische mechanismen dan dat wij daadwerkelijk bewust handelen vanuit een rationeel bewustzijn.
Om de hoogleraar psychologie Frans de Waal te quoten:
We leven in een tijdperk dat het verstandelijke hoog aanslaat en neerkijkt op emoties, die als week en warrig gelden. Erger nog: emoties zijn moeilijk te beheersen, en is zelfbeheersing niet het kenmerk van de mens?Het lijkt alsof wij collectief falen op het concept van zelfbeheersing. Steeds meer zie ik extreme emotionele uitingen verschijnen als een reactie op een nieuwsbericht waarin diverse gruwelijkheden worden omschreven die een individu heeft uitgevoerd. Ik vraag mij af, waar gaat het naartoe als het monster dat een verschrikkelijke daad heeft begaan wordt overrompeld door een nog groter monster? Staan mensen weleens stil bij de realistische handelingen die zij zouden moeten uitvoeren wanneer zij de daad bij hun woord voegen?
Misschien lijkt het alleen maar zo en is het eerder een vorm van grootpraterij door een individu dat zijn ongenoegen wilt uitten. Dan nog snap ik nog niet dat zodra ik deze mensen confronteer met hun bizarre uitspattingen, dat zij blijven bij hun standpunt en zijn ze heilig ervan overtuigd dat zij hun woorden zullen omzetten in daden. Ik betwijfel dit ten sterkte, ik denk dat een hoop mensen weigeren in te zien dat de gevolgen van hun handelen grote gevolgen kunnen hebben in de breedste zin van het woord. Een integer mens met een degenen geweten zal nooit het leed vergeten dat hij/zij een ander aan doet, ongeacht onder welke omstandigheden het leed is aangedaan.
Iemand die dit wel kan, heeft in mijn optiek te kampen met geheugenverlies (het onderdrukken van gedachten) of moet serieus zorgen maken over zijn/haar persoonlijke moraliteit, want dat betekent dat je niet in staat ben om een adequate inschatting te maken wat het verschil is tussen goed en kwaad.
Wat nog erger is, is dat mensen schijnbaar een beter inzicht hebben in rechtspraak dan degenen die de rechtspraak uitvoeren (rechters). Iedereen heeft een mening, wat het goed recht is van het individu, maar het lijkt wel alsof tegenwoordig iedereen een extremere vorm van rechtspraak wilt zien.
Het zou kunnen dat dit het gevolg is van maatschappelijke verbijstering met zaken waarin er zinloos geweldig is toegepast, door mensen (veelal jongeren) die geen inzicht hebben in hun handelen en de rechtvaardigheid ervan en vanwege de aard van de situatie handelen op een onrechtvaardige manier.
Dan nog blijf ik bij mijn standpunt, wat geeft ons het recht om te handelen zoals het primaire monster heeft gehandeld? Dat is geen rechtspraak meer, rechtspraak is dat degene die onrecht is aangedaan in zijn gelijk moet worden gesteld. Deze gelijkstelling wordt uitgevoerd door degene die het onrecht heeft aangedaan een straf moet uitzitten dat gelijkwaardig is aan de misdaad die de persoon heeft begaan.
Ik vraag mijn lezer de volgende vraag: hoe kan rechtspraak tot recht komen, zolang degene die onrecht is aangedaan nooit genoegdoening zal hebben voor welke straf dan ook? Wij zijn het enige diersoort die een systeem van gelijkwaardigheid hebben ontwikkeld, maar hoe kunnen wij het systeem in stand houden wanneer het individu zichzelf constant in de slachtofferrol plaatst? De rechtspraak kent geen emoties en gevoelens. Het houdt er wel rekening mee, maar emoties en gevoelens hebben geen meerwaarde bij de uitvoering van rechtspraak, want het is per definitie een subjectief begrip dat geen enkele meerwaarde heeft op de uitvoering van de rechtspraak. Rechtspraak gaat over universele gelijkwaardigheid en niet over het emotionele individu.
Eigenlijk is het enigszins paradoxaal, want juist door rechtvaardigheid wordt het individu dat onrecht is aangedaan in zijn gelijk gesteld en dit heeft een effect op onze emotionele gelijkwaardigheid. En juist hier gaat het mis, want het individu dat dat zichzelf in de slachtofferrol plaatst, zal nooit emotionele gelijkwaardigheid ervaren, omdat elke straf die de ander krijgt altijd te laag zal zijn. Dit is een directe ondermijning van de rechtspraak, iets waar de samenleving al sinds enkele jaren probeert te beïnvloeden. Jammer alleen dat de publieke opinie niet over de kennis en inzicht beschikt voor de uitvoering van rechtspraak.
Ik vraag mijn lezer deze allerlaatste vraag: hoe lang gaat het duren voordat onze intollerantie maatschappij zijn beslag zal leggen op de rechtspraak? Waarom dan niet gelijk de sharia invoeren, als we geen waarde meer hechten aan de uitspraken van een rechter, die de belichaaming is van rechtspraak?
Mijn vrienden, bedankt voor het lezer van deze blog, ik zit al veel langer met deze angsten en hoe meer signalen ik opvang, des te groter groeit mijn angst voor onze maatschappij die langzaam maar zeker zijn tollerantie jegens het individu aan het verliezen is. Eer de rechtspraak! Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten