woensdag 20 juni 2012

Filosofisch intermezzo - Object/subject relatie

Wat ook de inhoud van onze kennis mag zijn, en hoe die zich ook op het object betrekt, toch is de algemene, zij het alleen negatieve, voorwaarde voor al onze oordelen in het algemeen dat ze zichzelf niet tegenspreken; in het andere geval zijn deze oordelen op zichzelf (ook als we het object buiten beschouwing laten) niet. Maar zelfs als ons oordeel geen tegenspraak bevat, kan het begrippen zo verbinden, dat het object er niet mee overeenkomt, of zo dat we voor die verbinding geen grond hebben, a priori of a posteriori, die dat oordeel rechtvaardigt; en aldus kan een oordeel zonder enige innerlijke tegenspraak toch onwaar of ongegrond zijn - Immanuel Kant - Kritiek van de Zuivere Rede; pagina 234, Nederlandse vertaling Boom

Het menselijk bestaan is een vrij intrigerende aangelegenheid. Wij leven ons leven, niet wetende wat het leven ons gaat brengen. Wij stellen doelen op voor onszelf, hopende dat we deze doelen ooit zullen bereiken. Sinds ik ben begonnen met mijn zoektocht om het pad des levens te ontrafelen, kan ik niet ontkennen dat ik het gevoel heb dat ik bekende paden aan het betreden ben. Of misschien ben ik nooit van het originele pad afgedwaalt, maar heb ik een zijweg genomen om uiteindelijk toch weer op mijn originele pad des levens terecht te komen.

Een fundamenteel onderdeel van mijn zoektocht is het vergaren van kennis. Ik kan geen dag bedenken dat ik niet heb nagedacht over kennis in de breedste zin van het woord. Met kennis komt namelijk begrip, begrip is in feite niks meer dan de toepassing van kennis. Toch is hier al sprake van een verandering van de essentie van de kennisgeving.
Kennis die ik heb vergaard wordt in zijn ruwste vorm opgeslagen in mijn geheugen, toch is deze ruwste vorm niks meer dan de omvorming van kennis naar een begrip. Wij kunnen kennis alleen toepassen als wij er een begrip aan koppelen, want kennis in de concrete zin van het woord is een abstractie dat onze geest niet kan bevatten.
Ik kan kennis vergaren van het object genaamd een televisie, wat levert dit mij op? Dat ik een beeld kan vormen van hoe een televisie eruit ziet, net zoals dat ik kan begrijpen dat het een apparaat is dat werkt op stroom en dat er een diversiteit aan mechanica wordt toegepast voordat er een bewegend beeld verschijnt op mijn beeldscherm, maar wat voor kennis levert mij dit op in de meest concrete zin van het woord? Helemaal niks! De enige vorm van kennis is die van begrippen, langs welke weg ik vervolgens een deductie kan uitvoeren en in staat ben om tot het begrip van een televisie te komen. Maar concrete kennis heeft het mij niks oplevert.

Kennis is een uniek voorbeeld van een object/subject-relatie. Wij zijn het kennend subject, wij als eenheid zijn in staat om een begrip te vormen van de wereld om ons heen d.m.v. ervaring, maar ook door het toepassen van primaire basisvaardigheden die wij als kind hebben geleerd, danwel via onze opvoeding van onze ouders, ofwel op de basisschool. Elk object om ons heen bevat een eigen object/subject-relatie.
Natuurlijk is er sprake van universele overeenkomsten. Een boek is een boek, net zoals een televisie een televisie is en een kast en kast. Maar elk boek kent eigen vormen en eigen inhoud, net zoals een televisie verschillende maten kent en een kast ook vele vormen heeft cq. 'designs'.
Ik vraag mij af, wat is de oorzaak van deze beperkingen? Waarom zijn wij als mens niet in staat om concrete kennis in de zin van het woord op te nemen? Zijn het onze hersenen die niet in staat zijn om de abstractie van kennis uit te voeren? Of is het juist omgekeerd, dat wij alleen een beperkte hoeveelheid van informatie tot ons kunnen nemen en dat juist onze hersenen verder gaan abstraheren van deze informatie?

Wij mensen zijn eigen hele simpele wezens. Wij kunnen zo weinig en toch kunnen wij enorm veel bevaten via onze denkvermogens. Door te abstraheren van de begrippen van de objecten om ons heen, kunnen wij tot een bepaalde vorm van kennis komen. Het leidt tot een groter begrip van de wereld om ons heen, als ik even van de gelegenheid gebruik maak om van het begrip begrip een veelomvattender begrip te maken.
Een zeker iemand heeft het idee dat er mogelijkerwijze vele dimensies bestaan dan de dimensies die wij al kennen (de drie dimenies van universele richtingen plus een vierde dimensie van de ruimte-tijd); haar idee is dat bepaalde relaties zoals de object/subject-relatie ook kan worden beschouwd als een eigen dimensie. Dit is vrij interessant en heeft verregaande gevolgen, omdat de object/subject-relatie inherent is aan de individuele interpretatie van het object door het subject, wat zou kunnen worden omschreven als het perceptievermogen. Terwijl het universele concept van de object/subject-relatie als transcendentie zou kunnen worden omschreven door perceptie.

Zou dit de verklaring kunnen zijn voor de onmogelijkheid van de menselijke geest om de concrete essentie van kennis te kunnen begrijpen? Dat kennis als universeel fenomeen wel kan existeren via de object/subject-relatie als analogie van perceptie, maar dat onze geest alleen in staat is om er een menselijk begrip van om te vormen, al dan wel of niet begeleid via onze zintuigen?

Mijn vrienden, bedankt voor het lezen van deze blog!
Ik wens ieder een hele fijne avond toe, een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten